Pelgrimspad 2 – juli 2017 – Schin op Geul – Voerendaal

De verwijdering van mijn steeds slechter functionerende rechterknie en de vervanging daarvan door een kunstknie verhinderde zeker een jaar flink wandelen. Daarna deden we andere tochten en in juli 2017 konden we het Pelgrimspad vervolgen. We starten  op vrijdag 21 juli in Schin op Geul. Het dorp is al in een oorkonde van 847 genoemd als schenking ten gunste van de abdij van St.Remigius te Reims en haar proosdij te Meerssen. Na de Tachtigjarige Oorlog komt het in handen van de Spaanse Habsburgers, vanaf 1715 van de Oostenrijkers. Bij het verdrag van Fontainebleau in 1785 wordt het gebied overgedragen aan de Republiek. Het dorp werd in de jaren zestig nationaal bekend vanwege Wim Sonnvelds typetje ‘Frater Venantius uit Schin op Geul’. ‘Schin’ is waarschijnlijk een Germaanse naam voor ‘helder water’. En daarmee is dan de Geul bedoeld, waaraan het dorp lig. 

img_1041        img_1042                           St.Mauritiuskerk                                                            Beeldje van Sonneveld als Frater Venantius.

Na Schin op Geul komen we al snel langs de Geul te lopen. Vanwege het stralende weer een extra feest. Onderlangs de Keutenberg langs Huize Schoonzicht om het dorpje Stokhem heen. Wijlre doen we slechts aan voor een lunch. Op de Keutenberg ligt een gelijknamige buurtschap van een tiental huizen en boerderijen en de helling kent een groeve, waar de Romeinen al mergelkalk uit haalden. De Keutenberg maakt sinds 1972 deel uit van het parcours van de Amstel Gold Race. Wijlre komt van het Oud-Germaanse woord ‘wiler’, hetgeen gehucht of hofstede betekent. In Wijlre staat de Brand-brouwerij, wellicht de oudste van ons land, al weer een tijd eigendom – helaas – van Heineken. Bij de Geul staat het Kasteel Wijlre.

img_1048      img_1056    Langs de Geul                                                               Zicht op Wijlre

img_1052 nogmaals zicht op Wijlre

Over de Dolsberg op Gulpen aan. Waar we onderdak vinden in een knus familiehotel. Gulpen is een van origine vroegmiddeleeuws dorp, waar de Gulp in de Geul uitmondt. Het vele water in de omgeving bracht de bedrijvigheid van leerlooiers, bierbrouwers en forellenkwekers. De Gulpener Bierbrouwerij stamt uit 1825. Op het oude kerkhof – recht tegenover ons hotel – staat een romaanse toren uit waarschijnlijk de 11e eeuw. Buiten het dorp staat het kasteel Neuburg, met al eeuwenoude papieren. In de 19e eeuw komt het in bezit van de familie De Marchant et d’Ansembourg, waarvan een aantal burgemeester waren van Gulpen.  Graaf Max de Marchant et d’Ansembourg was een bekend NSB’er, lid van de Eerste en Tweede Kamer en tijdens WO.II gouverneur van Limburg.

img_1059    img_1060  Romaanse kerktoren                                                Hotel

266px-neubourg-004       max_de_marchant_et_dansembourg                                          Kasteel Neuburg                                                  Max de Marchant et de Ansembourg

We verlaten Gulpen en passeren bovengenoemd kasteel, langs buurtschap Cartils, naar de Biesbergerweg. We steken het Miljoenenlijntje over, wandelen door het Eyserbos en zien vanaf de hoogte het dorp Eys liggen. Anderhalve kilometer dalen over een landweg. Een bord waarschuwt: ‘Pas op voor de stier; betreden op eigen risico’. We stijgen weer tussen hagen door. Een paar maal links, rechts en we zijn in Eyserheide, een gehucht van zo’n 85 inwoners. De Eyserbosweg komt uit in het gehucht, ook bekend van de Amstel Gold Race.

532px-eys        eys-beeld_eyserheide                        Zicht op Eys                                                                     Monument Eyserheide

We wandelen over de Achterweg met rondom schitterende panorama’s. Het Limburgse land is een wonder voor het oog. Een volgend gehucht dient zich aan: Trintelen, boven op het Plateau van Ubachsberg, ontstaan door de erosie van omliggende rivieren en beken.Iets noordelijker ligt het gehucht Mingersberg, waar vandaan je het Droogdal van Colmont in kijkt. Een dal zonder waterloop van betekenis, vandaar de naam. Het vormt als het ware een hap als van een taartpunt uit het bovengenoemd plateau. Wij genieten ook van die punt met een echte punt taart op het terras van de Bernardushoeve, een weldadig restaurant in een 19e eeuwse Limburgse carréboerderij. De naam van het gehucht zou zijn afgeleid van Vrouwe Minnegard, die naar een legende hier zou hebben gewoond rond 800. We klimmen omhoog naar Vrouwenheide, met de hoogst gelegen windmolen van ons land: 216 meter boven NAP, gebouwd in 1858 en rijksmonument. Lang is gedacht dat Vrouwenheide het hoogste punt van Nederland was, omdat men vanaf hier over de Vaalserberg kan kijken tot aan de Eifel. Vanaf 1919 is laatst genoemde berg aangewezen als hoogste plek van ons land.

img_1062      266px-vrouwenheide-002

Spoedig zijn we in Ubachsberg, een dorp met een oudste vermelding in 1234. Ubach/Ubac zou verwijzen naar ‘out’ of ‘ooi’, wat nat weiland of waterland betekent. Van welke kant je ook komt, voor dit dorp moet je klimmen. Een ‘eiland’ op het plateau, Dit eiland staat te boek als een getuigenheuvel. Het getuigt van een bijzonder aardkundig verschijnsel. In dit geval dat dit eiland gevormd is door de tussen 1-2 miljoen jaar geleden hier stromende ‘Oostmaas’ en de naar het Noorden stromende ‘Westmaas’. Het dorp kent een beroemde fanfare: St. Cecilia, vele malen nationaal kampioen en een paar maal winnaar van het prestigieuze Wereld Muziek Concours te Kerkrade. En we troffen een huis, met achter de ruit honderden eierdopjes.

520px-zicht_op_ubachsberg     img_1068

De Breedenweg voert ons bij Ubachsberg vandaan, maar al snel slaan we linksaf een landweg in. Ruim drie kilometer verder ligt Voerendaal. Onze route voert ons door Natuurreservaat Kunderberg, met bos en grasland in een kalkgebied met steile hellingen en diepe dalen. Een gebied met bijzondere planten, zoals kalkwalstro, Duitse gentiaan en wilde weit en dieren als de hamster, de ondergrondse woelmuis, das, steenmarter en kwartel. We treffen er ook het oorlogsmonument voor R.F.C.H. Le Chantre. Het gaat hier om een Belgische verzetsman die op deze plek op 9 september 1944 door de bezetter werd gefusilleerd. Op 2 september was hij met zijn verzetsmaat Parra in het Belgische Eysden gearresteerd. Parra werd in dat dorp doodgeschoten.                                                       Onder de A79 door komen we aan de rand van de bebouwde kom van Voerendaal. Dit dorp kent een kerk – Sint Laurentius – oorspronkelijk stammend uit de 11e eeuw, waarvan de Romaanse toren nog rest. De kerk werd in 1049 door Paus Leo IX geconsacreerd en daarmee de enige in ons land die door een paus is ingewijd. Wat reizen betreft was deze paus een verre voorloper van de Poolse paus uit de vorige eeuw. Na de verwoestingen die de Noormannen hadden aangericht, reisde hij heel Europa door om de bevolking te inspireren opnieuw voor het christendom te kiezen. Het huidige middenschip dateert uit 1841 en werd gebouwd met financiële steun van de landelijke overheid en is dus een waterstaatskerk. Even buiten Voerendaal ligt kasteel Cortenbach., een van de vijf in de gemeente Voerendaal. Oorspronkelijk een middeleeuwse burcht.  Het huidige kasteel, opgebouwd uit de 14e eeuwse resten stamt uit 1713 door Akense handelaar. Het kasteel is niet te bezichtigen. 

img_1065        32228052_voerendaal-monument_kunderberg_2_w800_h600                           pad naar oorlogsmonument                   oorlogsmonument

532px-voerendaal_kerk2       266px-cortenbach_21                St.Laurentiuskerk                                                          Kasteel Cortenbach