Van Katwijk naar Leiden en van taart naar toespijs

Op de onstuimige dag van 10 maart verjaarde een goede vriendin en vierde dat met wie ze het liefst om haar heen had. Verzamelplek: een strandtent aan de kust voor Boulevard-Zuid in Katwijk aan Zee. Stormsterk was de wind en hevig waren de slagregens die me voerden, mijn hoed stevig op het hoofd geplant, langs monumenten en de karakteristieke witte Hervormde Kerk. Rond 1230 was het dorp niet meer dan een verzameling hutten, maar vanaf 1300 begint het te groeien tot een belangrijke vissersplaats. De visserij is nog immer van belang, maar in de 20e eeuw kwam daar in toenemende mate het toerisme bij en werd Katwijk een bekende badplaats. Tijdens de oorlog braken de Duitsers zeker 200 meter aan bebouwing langs de kust af terwille van de Atlantikwall. Katwijk is een van de weinige plaatsen in Zuid-Holland waar nog een dialect wordt gesproken, het Katteks. Het dorp van Dirk Kuyt kent een zevental kerkgenootschappen van orthodox-gereformeerde signatuur, maar in de duinen bevindt zich ook Soefitempel. De Witte Kerk is Hervormd  en dateert uit 1480 en is gewijd aan Andreas, de patroonheilige van vissers. Voor de kerk staat het monument ‘Vissersweduwe met zoon’ van Louis van der Noordaa. Het herdenkt vissers die door zeemijnen zijn omgekomen tijdens WO I. De tekst vermeld dat dit monument is aangeboden door Prinses Juliana ‘ in dankbare herinnering aan haar twee jarig verblijf in deze gemeente 1927-1929′. Het waren de jaren dat zij studeerde aan de Rijksuniversiteit in Leiden en daarmee de eerste Oranjetelg die zulks deed. Zij verbleef in villa In ‘t Waerle in het vissersdorp. 

img_3682     img_3683

Ondanks de strenge signatuur is Katwijk gezegend met talrijke beelden en monumenten.  Ik passeer vanaf de bushalte bij de Vuurbaak, de oudste vuurtoren van ons land (17e eeuw, o.a. ‘Kunstenaarskolonie’ van Peter Erftemeijer uit 2008, ‘De Vangst’ van Marina van der Kooi uit 2009, ‘Haringhappers’, aangeboden door de firma Haasnoot en ‘Vissersvrouw in hurkzit’.

img_3681    Kunst.kolonie       katwijk_kunstwerk_de_vangst De Vangst

img_3685         img_3686

In Surf en Beach waren appelcrumble en koffie voortreffelijk en het uitzicht fraai over de woelige branding naar wisselende tinten grijs van de lucht. Verzadigd en ondanks storm en regen goed geluimd naar de bushalte. De kerken waren inmiddels leeg gestroomd als wij arriveren op Leiden Station. Te voet door die prachtige stad, waar mijn ex-vrouw haar jeugd doorbracht en ik met haar talloze malen bij haar ouders op bezoek was; waar ik Hugo de Jonge, onze huidige vice-premier nog zag opgroeien tot kleuter (zijn vader is getrouwd met een zuster van mijn ex) en waar ik ook al weer jaren geleden de liefde vond van een lange jongeman, al weer lang werkzaam aan de universiteit. De wandeling door de natte sleutelstad naar het Rijksmuseum voor Oudheden had derhalve veel weg van een ‘sentimental journey’. Dit wandeldoel was niet zomaar gekozen. Want in Katwijk ligt het beginpunt van de Limes, de oude Romeinse grens, op het continent. Sinds een jaar vormt deze grens de route van een groot wandelpad. Het eerste stuk daarvan zouden we gaan lopen, ware het niet dat storm en regen dat onaangenaam genoeg maakte om er vanaf te zien. In het genoemde museum is een prachtige afdeling over die Limes en een goed alternatief op deze dag. Veel vondsten uit de Romeinse tijd zijn dankzij toeval en veel gerichte opgravingen opgedoken en schitteren je in de vitrines tegemoet. Een wereld van verdediging en handel, van goden en rituelen, van leefstijl en bezweringen. (Zoals bijvoorbeelden van fallussen die bedoeld waren onheil af te weren, inclusief het toen al bedachte gebaar van de opgestoken duim tussen wijsvinger en middelvinger).

img_3689     img_3694

img_3693              img_3696

De afdeling vaderlandse geschiedenis van prehistorie tot 1500 is ook zeer de moeite waard. maar toen was het tijd om de jassen weer te pakken en de benenwagen te nemen naar het huis van de jarige en haar man. Koffie, Friese dumkes, kazen en borrels, soep en brood en wederom koffie en eigen gebakken kruidencake. De jarige vergastte ons met Satie en een deel van de Mondscheinsonate op de aardige huispiano. En door de ramen verscheen een dubbele regenboog. Voorwaar een fraai slot van een heerlijke dag. In weerwil van een weer die treinen deed uitvallen en waarop Ajax in de Arena met 4-0 Fortuna Sittard versloeg.

img_3698