24 juli Benedetto Marcello

220px-Benedetto_MarcelloHet Radio 4 programma KRO’s ochtend van Vier staat deze zomer in het teken van diverse landen. Deze week is dat Italië. Mijn onlangs verworven muzikale schat in de ‘snoepwinkel’ van Kees Koudstaal (zie stukje hierover op deze site) heeft me in dermate vervoering gebracht, dat ik  graag anderen in het genot er van wilde laten delen. Het betreft hier een dubbel cd met celloconcerten van Andrea Zani. Dus gaf ik deze Italiaan door aan de redactie van bovengenoemd programma. Hilversum heeft een enorm archief en arsenaal aan muziek , maar de celloconcerten hadden ze niet. Ze hadden wel vioolmuziek van hem en zouden dat vanmorgen draaien. Uiteraard een stukje. Maar het werd door Mieke van de Weij aangekondigd met mijn kwalificatie die ik over de celloconcerten had gegeven en ik werd aangekondigd als ‘Klaas Kok of zo iets’. Enfin, dit allemaal ter zijde. Vandaag is het de sterfdag van de op 31 juli of 1 augustus 1686 in Venetië geboren Benedetto Marcello. Hij stamt uit een adellijke familie, is de jongere broer van Allessandro, van wie ik een prachtig hoboconcert heb, gespeeld door de onverbeterlijke hobogenie Marcel Ponseele en zijn Il Gardellino, en van de religieuze dichter Girolamo. Benedetto studeerde muziek bij Antonio Lotti en Francesco Gasparini, maar zijn vader dwong hem tot een rechtenstudie. Zo werd hij zowel jurist als componist. In 1711 werd hij lid van de Raad van Veertig in het stadsbestuur van de lagunenstad. In 1730 wordt hij districtsgouverneur in Pula. Hij werkt acht jaar in Istrië, waar volgens eigen zeggen zijn gezondheid schade oploopt. Hij gaat in elk geval met pensioen, vestigt zich in Brescia, waar hij op 24 juli 1739 aan tuberculose overlijdt. In 1728 was hij in het geheim getrouwd met een burgermeisje, voor een edelman ‘ not done’ . Na zijn dood wordt zijn huwelijk nietig verklaard. Met het schrappen van het huwelijk, verdwijnt voor z’n echtgenote ook de erfenis uit zicht.

Benedetto is ook door een hoboconcert bekend geworden, in c-mineur geschreven, maar vooral vanwege zijn ‘Estro poëtica-armonico, een verzameling meerstemmige psalmzettingen met strijkinstrumenten en basso continuo. Met de dichter Antonio Conti schreef hij een reeks cantates en hij bewerkte Christus Resurrexit uit de paasliturgie voor sopraan, alt, tenor en bas, in barokstijl. Johann Sebastian Bach heeft een vioolconcert in c mineur van de Italiaan getranscribeerd tot een klavecimbelconcert (BWV 981); Joachim Raff componeerde in 1877-78 de opera Benedetto Marcello, gebaseerd op het leven van de componist en zijn vrouw Rosanna Scalfi. Het conservatorium in Venetië is naar hem genoemd. Hieronder prachtige klavecimbelmuziek van Benedetto, vervolgens het bekende hoboconcert van z’n jongere broer, daarna Lotti, Gasperini en Bach..

http://www.youtube.com/watch?v=kpQdxJM3yw8

http://www.youtube.com/watch?v=JpT0Sdw2ack