Bach en 1709

Bach reist in dit jaar nog eens terug naar Mühlhausen om het nieuwe orgel in de Blasiuskerk te keuren en beproeven.

Op 2 februari 1709 wordt de Schotse zeeman Alexander Selkirk van een eilandje voor de Chileense kust gehaald door een kaperschip onder gezag van kapitein Woods. In 1703 had Selkirk aangemonsterd op de galei Cinque Ports als zeilmeester. Het jaar er op krijgt hij onenigheid met de kapitein over de zeewaardigheid van het schip en laat zich op eigen verzoek afzetten op dat eilandje, dat totaal onbewoond is. Daar verblijft hij vier jaar en vier maanden. Deze geschiednis wordt gezien als de bron van Daniel Defoe’s roman Robinson Crusoe. In 1966 is het eilandje naar Selkirk vernoemd.

13 juli 1709 is de geboorte dag van Eau de Cologne. Het is uitgevonden door een Italiaanse parfumeur, Giovanni Maria Farina, die in het zelfde jaar als Bach geboren werd, in Venetië. In het begin van de 18e eeuw vestigde hij zich in Keulen, een bloeiende handelsmetropool. Daar ontwikkelde hij het parfum dat in tegenstelling tot de dan toe gebruikelijke zware en zoete geuren zoals muskus  de lichte geur kende van een lenteochtend, zoals hij het zelf noemde. Als eerbetoon aan z’n nieuwe woonplaats noemde hij het Eau de Cologne. De parfum week in de begintijd ook af in prijs en was slechts betaalbaar voor de rijke adel en notabelen, die echter van overal de parfum bestelden en kochten. Het maakte Keulen wereldberoemd als parfumstad. Het bedrijf wat het produceert bestaat nog steeds.  In orthodox protestante kringen nemen vrouwen ter kerke in een hun handtasje , denk ik, nog immer een flesje Keuls Water mee, om een schone zakdoek mee te besprenkelen kort voor de preek begint. Met een pepermunt veraangenaamt dit het luisteren. Ik herinner me goed hoe mijn moeder dit ook steevast deed en ook mij liet ruiken. Ik vond het toen heerlijk geuren.

220px-Johann_Maria_Farina_1685-1766220px-Grabstein_Johann_Farina

 

Op 25 november wordt Franz Benda geboren, de oudste uit een familie van Boheemse componisten en musici; in 1733 trad hij in dienst van de kroonprins van Pruisen en werd zijn concertmeester als deze koning wordt. Benda overlijdt in 1786 in Potsdam.

Op 8 februari overlijdt in Bologna de Italiaanse componist Giuseppe Torelli, vooral bekend geworden door zijn trompetconcerten.