Category Archives: muziek

Zangers (m/v) – 15 – Max van Egmond

Max-van-Egmond-header-v2

 

Ik ben altijd een groot bewonderaar geweest van Max van Egmond, een voormalig nieuwslezer die uitgroeide tot een van Neerlands mooiste baritons. Toen ik nog in Vreeland woonde en daar werkzaam als predikant heb ik hem mogen horen in de kerk waar ik voorging, een fraaie oud gebouw, met een geweldige akoestiek voor werk in kleine bezetting. Er zijn mooie plaatopnames gemaakt. Max van Egmond is ook degene geweest die indirect mij negatief heeft beïnvloed. Ik was 35, had les van Marianne Blok, die docente was aan het Utrechts Conservatorium. Dankzij haar kon ik op gegeven moment naar dat conservatorium. Ik heb gewikt en gewogen: nog weer vier, vijf jaar studeren en dan maar zien of je je brood er mee kon verdienen; ik had ook nog andere verlangens/ambities. Toen las ik de autobiografie van Van Egmond, waaruit bleek hoe eenzaam het vak kon zijn, hoeveel moeite hij had met het instuderen van partijen, het steeds weer slapen in vreemde bedden, denken om gezond eten etc.  Ik was ook niet zo’n soepel notenlezer, enfin: ik deed het niet. Ik ben wel blijven zingen, in koren, soms ook solo en voor volgend jaar ben ik aangenomen voor de Christuspartij in Bachs Mattheus Passion in Vught. En ik zou best eens les willen hebben van Max van Egmond!  Hij werd op 1 februari 1936 op Java geboren, het uitbreken van de oorlog in Azië brengt hem en z’n moeder in een Jappenkamp; na de WO.II kwam hij terecht op het Willem de Zwijger Lyceum in Bussum, waar zijn muzikaal talent ontdekt werd door de dirigent van het schoolkoor, de heer Colijn. Vanaf 1954 heeft hij 25 jaar les van Tine van Willigen-de Lorne. Twee jaar later zit hij achter de microfoon als nieuwslezer van de radio nieuwsdienst van het ANP en weer drie jaar later excelleert hij op het Vocalisten Concours in Den Bosch en komt er uit te voorschijn als prijswinnaar. Andere prijzen volgen (Brussel, München). Verderop in zijn loopbaan ontvangt hij nog meer prijzen en oorkonden. Hij treedt op over de hele wereld en is vooral bekend als Bach-interpreet. Vanaf 1965 neemt hij deel aan de integrale opnames van Bachs cantates onder leiding van Leonhardt, Harnoncourt en Brüggen. Vastgelegd zijn uiteraard ook opnames van de Mattheus, het Weihnachtsoratorium, van Monteverdi’s Mariavespers, werk van Telemann. Hij zingt ook cd’s vol met liederen van Schubert en Fauré en ook Italiaans werk. Hij zelf is een bewonderaar van Dietrich Fischer Dieskau, Janet Baker, Nicolai Gedda en Elly Ameling.

Max van Egmond doet me aan Fieskau denken, vanwege z’n fenomenale tekstbehandeling, heldere dictie, z’n zeer muzikale aanpak en prachtig warme stem. Hieronder een paar fragmenten, waaronder er een als verteller. Het laatste fragment is een prachtige uitvoering van een van Bachs aangrijpendste cantates, de zgn. Actus Tragicus. We zien Leonhardt dirigeren, Brüggen magistraal op de blokfluit en Ton Koopman achter het kistorgeltje.

 

Zangers (m/v) – 6 – Janet Baker

220px-Janet_Baker_-_Kindertotenlieder_-_EMI_ASD_2338   Voluit heet ze Janet Abbott Baker en ze werd geridderd tot Dame. Op 21 augustus 1933 wordt ze geboren in Hatfield, South Yorkshire. Haar vader was ingenieur, maar ook koorzanger. De dood van haar oudere broer Peter op tienjarige leeftijd aan hartfalen maakt haar al vroeg bewust van eigen verantwoordelijkheid in het leven. Na het tweetal meisjesscholen komt ze op een bank te werken. In 1953 verhuist ze naar Londen, waar ze zangles neemt bij o.a. de moeder van haar latere pianobegleider Martin Isepp. Aan de aanrijding door een bus in 1956 houdt ze een levenslange rugpijn over. In dat jaar behaalt ze de tweede prijs in de Kathleen Ferrier Memorial Competition in Wigmore Hall. Het is ook het jaar van haar debuut als mezzo-sopraan als Mevrouw Rosa in Smetana’s opera The Secret met de Oxford University’s Opera Club. Ze zingt ook in Glyndebourne. De jaren er na zingt ze in diverse Händel-opera’s zoals Rodelinda, Ariodante en Orlando. Maar ook Purcells Dido en Aeneas en opera;s van Britten staan op haar repertoire. En ze zingt Cavalli, Mozart, Berlioz, Richard Strauss, Gluck, Massenet en Donizetti. Moeiteloos schakelt ze over naar het oratorium en het lied: Elgar, Mahler, Ralph Vaughan Williams, Brahms, Wagner. Haar laatste operarol is die van Orfeo in Glucks Orfeo ed Euridice op 17 juli 1982. Haar laatste liedrecital vindt plaats in 1989. In 1982 publiceert ze een autobiografie: Full Circle. In 1991 wordt ze gekozen tot Chancellor (hoofd) van de Universiteit van York, een positie die ze behoudt tot 2004. Ze wordt geridderd tot commandeur in de Order of British Empire in 1970 en in 1976 tot Dame Commander. Ze ontvangt nog menig ander eretitel. In 1957 was ze al getrouwd met James Keith Shelley. De laatste jaren leidt ze een getrokken bestaan, waarvan ze zelf heeft gezegd  ’nothing to do with anyone except close friends’.