Frans Brüggen en Christopher Hogwood

266px-Frans_Brüggen_(1969)

Mijn laatste verslag van mijn Franse rondrit betreft 14 augustus. Die dag hoorde ik van mijn vriend en soulmate Bas dat Frans Brüggen was overleden de dag er voor. Bas en ik hebben voor komend seizoen een abonnement van de Rotterdamse Doelen, waaronder een Mattheüs Passion onder leiding jawel van de overledene. Zijn dood verbaasde ons niet, want wat was hij broos de laatste tijd, met de allerlaatste krachten zat hij zijn prachtige Orkest van de Achttiende Eeuw te dirigeren. Toen ik nog in Amsterdam woonde, zag ik Brüggen veelvuldig in mijn stamcafé , Krom in de Utrechtsestraat, zitten of er uit vandaan komen. De voormalig virtuoze blokfluitist spuugde er niet in. Was een actief lid van de ‘natte gemeente’, zo hoorde ik in het café. Hoorde ik, want ik heb hem nooit zelf gesproken. Dat dorstte ik niet, omdat ik de man zeer bewonderde. Eén mijn eerste grammofoonplaten was blokfluitmuziek uit de Barok door hem gespeeld. Bovendien straalde Frans altijd uit dat hij geen gezelschap behoefde. Hij is nog behoorlijk oud geworden, bijna 80, want hij werd op 30 oktober 1934 in Amsterdam geboren. Hij behoorde tot de pioniers van de authentieke uitvoeringspraktijk. Bij Kees Otten, de vader van schrijver Willem Jan Otten, studeerde hij blokfluit en bij o.a. Hubert Barwahser dwarsfluit. Op z’n 21e was hij al docent aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Met Gustav Leonhardt en Anner Bijlsma vormde hij jarenlang een vast trio. Dankzij hem werd de blokfluit meer dan een instrument voor kinderen en voor onderwijzers-in-opleiding. Ik ben zelf op de Kweekschool geweest en leerde daar enigszins het instrument te bespelen. Wat me nog immer van pas komt. Bij mijn bureau ligt altijd een blokfluit voor het grijpen, bijvoorbeeld om voor mij nieuwe liederen uit het Liedboek te leren kennen. Als dirigent was hij autodidact. Ondanks dat bereikte hij met z’n in 1981 opgerichte Orkest van de Achttiende Eeuw grote hoogte en wereldfaam. Vooral Bach, Beethoven, Händel en Rameau waren de componisten die majestueus tot klinken kwamen. Maar ook Mozart, Mendelssohn kwamen onder zijn handen tot leven. Op You Tube vind je talrijke filmpjes, waar je zeker een dag zoet mee kan zijn. Hieronder een drietal.

220px-Christopher_Hogwood_2014  Christopher Hogwood overleed afgelopen woensdag op 73 jarige leeftijd. Hij werd geboren op 10 september 1941 in Nottingham. Hij studeerde muziek en klassieke literatuur in Cambridge en klavecimbel bij Rafael Puyana en Mary Potts, later ook in Praag en bij Gustav Leonhardt. Ook hij was een ‘early bird’ wat betreft de authentieke uitvoeringspraktijk. In 1973 richtte hij de Academy of Ancient Music op en al eerder het Early Music Consort, opgeheven in 1976. Hij werd met dat orkest een beroemdheid en maakte talloze cd’s. Ook hij beperkte zich niet tot de Barok, maar blies het stof af ook van Mozart, Beethoven, Haydn en anderen. Ook van hem is veel op You Tube te vinden en mij valt weer de helderheid en frisheid van zijn uitvoeringen op.

Twee grootheden zijn kort geleden heengegaan, maar lang leve plaat en cd: ze blijven zo nog lang onder ons. Aan ons hoe lang.