Oordeeloompjes

Waar de Statenvertaling geveinsden heeft staan en de NBG van 2004 huichelaars heeft Piet Oussoren in zijn nieuwste versie van de Naardense Bijbel het ‘upokritai’ in het Grieks van het N.T. vertaald als ‘oordeeloompjes’. (in zijn eerste versie had hij nog schijnheiligen). Het is het oordeel van rabbi Jezus over de Farizeeën die er steeds als de kippen bij zijn om hem te kapittelen. Welnu, afgelopen week stonden de media bol van oordeeloompjes. Op de tv, radio , in de kranten: allemaal oompjes, mannen dus, die het vingertje of meerdere vingers hieven over de vertoonde gebeurtenissen in een docu over de Levenseindekliniek.  Sommigen schreeuwden letterlijk moord (en brand). Ik zag bij DWDD de arts Verwer spitsroeden lopen tegenover een minachtend uit z’n ogen kijkende hoogleraar Lamme. Ik had de docu tot nog niet gezien en moest het dus doen met wat pregnante beelden, waar zo’n programma natuurlijk op draait. Eerlijk gezegd kwam het bij mij ook nog al gruwelijk over en was sterk geneigd Lamme in zijn kritiek te volgen. Ik las daarna andere reacties: allemaal geheven vingertjes. Toen besloot ik de docu maar eens in zijn geheel te zien. Je ziet dan hoe moeilijk het is om zo’n complex onderwerp goed in beeld te vangen, binnen de beperking van een bepaald tijdslot. Maar ook dat de makers geprobeerd hebben een zo’n eerlijk en – om dat bezoedelde woord te gebruiken – integer portret te schetsen van de kliniek. Wat in elk geval bij mij overkwam is de gevangenis van gruwelijk leed, waar mensen in kunnen zitten en waarvan je zeer hoopt van verschoond te blijven. En als je zulk een leed te wachten staat: wat doe je dan zelf, wat wil je en hoe moeizaam zal dan jouw proces van levenseinde zijn? En daar heb ik de oordeeloompjes niet over gehoord. lekker buiten schot, nog gezond vingertjes heffen, een vorm van makkelijk praten, wat volgens mij Jezus ook de Farizeeën verwijt. Anders gezegd: er is gekeken zonder mededogen, zonder invoelende liefde. Hoogleraar Lamme is met Swaab van mening dat wij ons brein zijn en dus van vrije wil geen sprake kan zijn. dan is dus iedereen in feite wilsonbekwaam. Hoogleraar Koerselman degradeerde zich tot een rechter in politiestaten door een vonnis te vellen zonder echt zich in de zaak te verdiepen. Een tv-recensent , die zich professioneel kijker noemt  (maar dat is niet hetzelfde als professioneel maker) vreest dat deze docu bedoeld is als breekijzer voor nog verder ethisch afglijden. Zou het? Hoe weet hij dat?  De docu was verre van volmaakt; kon dat wellicht niet zijn. In welk geval werd zeker bij mevrouw Goudriaan niet het hele proces duidelijk die tot het laten inslapen leidde. Verwarrend was dat we haar zagen autorijden etc. en door het veelvuldig gebruik van het Hupsakee. Maar ze was dan ook semantisch dement: het woord zegt het al: niet meer in staat tot zich adequaat uitdrukken. Later vernam ik dat haar begeleidend arts zeven gesprekken met haar heeft gevoerd, dat ze de buurt en huisarts plat liep om eindelijk te mogen worden verlost uit dit leven van lijden. Op de radio hoorde ik de immer nuchtere Bert Keizer zeggen dat zoveel gesprekken bij huisartsen nauwelijks voorkomt. De Levenseindekliniek wijst ook veel verzoeken af, meer dan men honoreert. En de getoonde ‘gevallen’ hebben alle drie de toetsing door staan. Ook de kliniek beseft dus dat het menselijk leven zo complex kan zijn, dat het verrekte moeilijk is om tot euthanasie over te gaan. Bij dementie is het heel lastig: of je bent nog te goed of je bent al te ver heen. Enfin: oordeeloompjes: kijk in de spiegel, van je eigen ziel en leven en oordeelt (niet te snel), opdat gij niet geoordeeld wordt. Amen.